The interview with Joanna "Invi" Jankowska, photographer at The Art of Invi
Invi is a real trickster indeed – she's a marvellous soul opener.
Plus she's an extremely warm, sensitive, wise and talented girl. And she's stubborn!
We get back to our conversation after a short start at the Steffans's party at Liverpool – about photography people and goals:)
photo credit: http://www.artofinvi.com
Since I met you it's always been You and your camera. And we've known each other….well, not the whole life unfortunately but for quite long :) So first things first – who gave the weapon to your hands, who inspired you?
I took a gun myself, somewhere around 1st grade at high school :) The widely understood art has always been present at my home – photography in particular. My dad photographed a lot in the 80s, he developed films in his own home dark-room. My mum, who is a doctor, even graduated from some sort of a photo school (purely for her own pleasure) and she loves taking pictures so I guess my thing for photos cannot be an accident.
My adventure started simply by taking my mum's digital camera and playing with it. I liked it so much that I though I'd love to know more about it. Me and my then-boyfriend signed in to the youth culture house in Wroclaw where I took part in a basic photo workshop for a year. It was beautiful time, I learnt a lot there; mostly technical knowledge that I'd had no idea about before. The group of participants was small, we were posing for each other, we played with lights and then we would spend long hours in a dark room, processing reagents and developing films on our own. I have good memories of that year:)
And so it begun… :)
How would you say your style evolved? It's specific for sure
It evolved quite a lot since at the very beginning I didn't focus on what I wanted to so I would just take camera and photograph everything. Still, I've always been attracted to portraits and typical conceptual sessions bordering photography and graphics.
I've never liked street/reporter photos, it's completely not my cup of tea. I, of course, value the works of others, but I just do not fit in it. I've always been into creating my own worlds, somewhere in between dream and reality.
I had a stricte gothic phase – it was good for some time and influenced my work greatly. Today my approach is totally different and I'm trying to build an atmosphere in my pictures with other props than corsets and dresses :) I stopped being exited about it, I had a feeling I was taking the same picture over and over again with only faces changing in them. Recently I've fallen for urban, natural, minimal photos. I started when I was 17, now I'm 29 so my perception of the world and me myself have changed. It's fascinating when you realize how your approach changes and how the change impacts your artistic vision.
I go through various phases/fascinations; I keep developing myself – I read a lot, watch the works of others, I keep being inspired. I'm curious where it takes me in 10 years.
How do you choose the models for your photo-shootings if these are not done on commission? Do you have any persons you constantly work with? How do you create scenography and the very idea?
I like working with people who are not perfect, symmetric. I like interesting, specific faces, beautiful in a way that is not obvious. Taking photos of beauties is banal, it's hard to screw anything there. I have a group of people I've worked with for years and I value them a lot since they are trustworthy and our work is always a mutual pleasure. Since I've learnt a lot on auto portraits I do go back to them when I feel like it. I like working with my beloved one since he's the only one to always agree even to the most crazy ideas that come to my mind.
As to the very process of photo shooting – at first there is an idea, a general outline, something that inspired me – on the basis I do a initial draft of what I would like to get. The I go through the similar works of others, I get my inspiration, I write down everything that comes to my mind, I create a kind of a moodboard.
Sometimes I do none of the above, I just arrange it with the model, we do a brainstorm and take pictures. Every method is interesting, the outcome is always different, sometimes there is no outcome at all – it also happens but it's rare. Once I had everything written down and then during the session it turned out it was all shitty and it did not work out. So I do not cling to nay of the ideas I usually let it flow spontaneously, on the spur of the moment.
Do you particularly remember a model, or a shooting? Why?
Karolina is the first that came to my mind (I greet you warmly if you're reading this),who had a spontaneous bath in Odra river during our session. We were walking through the park and I told her „Damn, I dream of finally photographing someone in the water„ and she answered : „OK, let's do it” and she jumped into Odra :) She was swimming in the river for half an hour, luckily enough it was pretty warm, the beginning of spring/summer I guess. Anyway, I do remember this situation very well, we took great pictures then, one of my most favourite.
Sometimes the spontaneous things comes out better than the well-arranged one so I value the people who are open to that sort of thing.
Why did you choose portraits and not, say, concert or report photography?
Somehow portrait appealed to me more even though it's not as easy to make as some people think. I learnt the basis of photography basing on portraits as well as auto portraits and it also gave me a good opportunity of contact with people.
Additionally, I've always been fascinated by creation, doing somethig out of nothing. Taking pictures in an arranged place with no concept whatsoever seemed boring – today I see it differently but it came with experience. Report photos has never been my area even though I had contact with it during my studies, but it was not my things.
And the concert photography, well, when I go to the concert I prefer delving into the atmosphere in a maximum way and not standing in a pit with a camera :)
We spoke about it before a bit: what is the situation of professional photographers in Poland? I know you also sell your pix abroad, for book covers for example, but from your perspective – what's like in here? And what didn't you leave it all the hell up?
We are living in times when almost anyone may buy a camera and take pictures, we are flooded by them – Instagram popularity says something about it, so putting it bluntly everyone's a photographer.
The market is spoiled by people who buy their first camera and wanna make money on their pictures, e.g. by taking wedding pictures for half-free even though they have neither talent nor ability to do so.
Then the client goes to the pro who will give the normal price – and the client chooses to get it for worse quality but cheaper price. Unfortunately, in Poland photography is not a first need good, we do not have the approach that it's a job like any other, say, a baker or a hairdresser or a truck driver, and so it requires payment. There is this common approach it's a hobby and people don't want it if they have to pay for it.
I keep meeting people who ask me for photo-shooting, but when they learn the price they cease all contact :)In such situations I want to add – if you pay for my rent, gas and food for my cats I'll do that photo-shooting for free.
The competition is huge, I'd always known that and yet I decided to go for it. Still it's difficult.
People are always surprised when they learn I do not do weddings – then they ask – so what do you do? Well, everything else :) Can you make a living out of it? Yes. Still, it's not for the people who require financial stability it's a constant up and down. Sometimes it's shitty, sometimes great – that's the price that comes with the profession.
What motives you when it gets difficult?
The close people - always. Without their great support it would be extremely hard. I'm also motivated by myself – when you do freelancing it's a must – you're your own boss and everything depends on you. The amount of work you do will have its results, still it's easy to become lazy, procrastinate, etc.
How would you describe people you meet during photo shootings? Do you happen to see something in them they do not know about themselves?
At my work it's vital to create good atmosphere; without good communication it won't work since the camera „sees” every dissonance.
I work with different people with different background, every one is a walking history. Very often it is so that the best pictures are taken at the end of work when people are most relaxed.
Do I happen to see something in them they do not realize? I think I pay attention to thing they don't.
I remember a girl – an extremely attractive blond – I photographed a few years ago. She was a femme fatale type, very sexy and self-confident. She stood in front of my camera and I noticed she had extremely sad eyes, a somehow melancholic look. If it wasn't for the camera I wouldn't even notice it. I told her about it and the whole mood for the shooting changed completely. The model became more relaxed and the photos were totally different than we planned. We changed the strong make-up, clothes. A natural, beautiful woman emerged out of sex demon – she did not have to pretend someone she was not. Awesome experience.
Sometime people come to talk to me rather than to be photographed, i like it too. When they open up for me the camera gets it best. But sometimes getting to someone is really difficult – a real challenge.
Do you still happen to work with Wojtek of Cambion Art? You used to seem to me as soul-twins:)
Wojtek is my long term friend, very close person, a soul mate :) We still co-op but not as often as we used to, taking the amount of duties into consideration. But I'm always glad to work with him since he's both a great artist and a man.
Tell me a bit about Zaćma Visual Studio project.
Zaćma is a relatively new thing – it was my friends' idea and they invited me to work with them. We do music videos and photo shootings to bands/musicians – all the visual side. We write scripts invent scenography, we do costumes, make-ups, we shot, take pictures, we do production. All under one name.
Despite the odds at the beginning the project was well acclaimed and we keep getting new orders which I'm very happy of. Currently we're working on the 4 new vids, including one for the bands from France. The other things are on the go and I cannot talk about them too much, but soon these will be announced:) We are very excited and above all we have an exceptional energy that binds us, the creative ferment. I love the feeling! Extremely creative work I've dreamt of. And, by the way, as devoted music fans we have a chance to work with great people who make it.
Do you, considering the odds, find yourself to be a happy person? What is happiness according to Invi?
Very! I have a job that I love I'm a free person. Mondays are not a nightmare for me, haha! I have fantastic parents who support me, I've been with the same, loving, supporting man whom I owe so much for years. I have great friends who I work and do creative things with. I'm relatively healthy, have a place to sleep, two cats on my lap. I don't need more :)
What should I wish you for 2018 and in general?
That I would always have a drive to do things :)
... and health:) The rest is in my hands.
*****
Invi to człowiek-klucz – otwiera wszystkie dusze bez wyjątku. A do tego niesamowicie ciepła, mądra, wrażliwa no i utalentowana osoba. I bardzo wytrwała!Wracamy do rozmowy po krótkim wprowadzeniu u Steffana w Liverpoolu – o fotografii, ludziach i celach :)
Odkąd Cię znam jesteś Ty i aparat. Ale znamy się...no nie całe życie niestety ale sporo:) Więc po pierwsze – kto Ci dał broń do ręki, kto zainspirował?
Broń do ręki wzięłam sama jakoś w okolicach końca gimnazjum a pierwszą klasą liceum :) W moim domu szeroko pojęta sztuka była zawsze obecna, ale fotografia szczególnie. Mój tato w latach 80. dużo fotografował analogowo, sam wywoływał zdjęcia w domowej ciemni. Mama, która z wykształcenia jest lekarzem, ukończyła nawet jakąś szkołę fotografii (tak totalnie dla siebie, dla przyjemności) i też uwielbia robić zdjęcia także myślę, że moje zamiłowanie do tego medium nie jest do końca przypadkowe.
Moja przygoda zaczęła się po prostu od wzięcia któregoś dnia maminej cyfrówki do rąk i zabawy z nią. Tak mi się spodobało, że pomyślałam, że chciałabym wiedzieć więcej na ten temat. Zapisałam się wtedy z moim ówczesnym chłopakiem do młodzieżowego domu kultury we Wrocławiu, gdzie przez rok brałam udział w warsztatach podstaw fotografii analogowej i cyfrowej. Piękny czas, bardzo dużo stamtąd wyniosłam, przede wszystkim wiedzy technicznej, o której nie miałam wcześniej zielonego pojęcia. Grupa uczestników była mała, wzajemnie pozowaliśmy sobie do zdjęć, bawiliśmy się oświetleniem a potem długie godziny w ciemni, przelewanie odczynników i samodzielne wywoływanie. Bardzo dobrze wspominam tamten rok :)
No a potem to już się potoczyło dalej... ;)
Jak ewoluował Twój styl? Bo że jest specyficzny to na pewno
Ewoluował dość mocno, bo na początku kompletnie nie skupiałam się na tym, co chcę robić, po prostu brałam aparat i robiłam wszystko jak leci. Mimo to, zawsze ciągnęło mnie najbardziej w stronę portretów i typowo kreacyjnych/konceptualnych sesji na granicy fotografii i grafiki. Nigdy nie przepadałam za zdjęciami streetowymi/reporterskimi, to kompletnie nie moja bajka, doceniam oczywiście dokonania innych ale sama nie odnalazłam się w tym. Interesowało mnie bardziej kreowanie własnych światów, gdzieś na granicy jawy i snu. Był okres wsiąknięcia w stylistykę czysto gotycką, co miało dla mnie wtedy swój urok i nie wyobrażałam sobie bez tego moich zdjęć. Dziś podchodzę do tego zgoła inaczej i staram się budować nastrój na moich fotografiach niekoniecznie tylko przy użyciu modelki ubranej w gorset i spódnicę ;). Przestało mnie to mówiąc kolokwialnie jarać, miałam wrażenie, że robię stale to samo ujęcie, na którym zmieniają się tylko twarze. Ostatnio pokochałam pracę w miejskiej scenerii i bardziej naturalne ujęcia, mniej przestylizowane, więcej minimalizmu. Zaczynałam w wieku 17 lat, teraz mam 29, zmieniło się moje widzenie świata i ja sama się zmieniłam. To fascynujące, kiedy zdajesz sobie sprawę, jak bardzo zmienia się postrzeganie wszystkiego, co cię otacza, co ma również przełożenie na odbiór przez mój obiektyw. Przechodzę różne fazy/fascynacje ale przede wszystkim też stale się rozwijam – dużo czytam, oglądam pracę innych, inspiruję się nieustannie. Ciekawa jestem, gdzie mnie to zaprowadzi za kolejne 10 lat.
Jak wybierasz modeli do współpracy jeśli nie są to zdjęcia na zamówienie? Masz jakieś osoby z którymi współpracujesz na stałe? Jak powstaje scenografia do zdjęć i pomysł?
Lubię pracować z ludźmi, którzy niekoniecznie są perfekcyjni, idealnie symetryczni. Lubie twarze ciekawe, specyficzne, niekoniecznie dla każdego piękne. Fotografowanie piękności jest tak naprawdę banalne, bo ciężko jest coś spieprzyć. Mam grono osób, z którymi współpracuję od lat i cenię sobie te kontakty, ponieważ to zaufane osoby i zawsze obie strony są zadowolone z efektów naszej pracy. Z racji tego, że bardzo dużo nauczyłam się o fotografii za sprawą autoportretów wracam do nich, gdy najdzie mnie wena. Bardzo lubię pracować z moim ukochanym bo jest chyba jedyną osobą, który godzi się pokornie na każdy mój pomysł, nawet jeśli jest odjechany.
Jeśli chodzi o sam proces robienia sesji – wpierw powstaje pomysł, jakiś ogólny zarys, coś co mnie zainspirowało – na podstawie tego robię wstępny opis/szkic, co chciałabym uzyskać. Oglądam potem prace innych w podobnym klimacie, inspiruje się, zapisuje wszystko, co przyjdzie mi do głowy, tworzę coś na zasadzie moodboardu. A czasem nie robię nic powyższego, umawiam się z modelką i spontanicznie na miejscu robimy burzę mózgów i fotografujemy. Każda z tych metod jest inna i ciekawa, z każdej wychodzą inne rzeczy, bądź też nie wychodzą wcale – co również się zdarza, choć rzadziej. Miałam już sytuacje, gdy pomysł rozpisany był na czynniki pierwsze a podczas sesji okazało się, że większość z tych rzeczy nie gra do kupy. Dlatego nie trzymam się kurczowo swoich pomysłów/koncepcji, częściej daję temu wszystkiemu płynąć swobodnie, pod wpływem chwili.
Czy pamiętasz jakąś szczególną sesję, któregoś modela, który szczególnie zapadł Ci w pamięci? I dlaczego?
Pierwsza do głowy przyszła mi Karolina (pozdrawiam Cię bardzo, jeśli to przeczytasz), która spontanicznie podczas naszej sesji wykąpała się w Odrze. Przechodziłyśmy jakimś parkiem i mówię do niej: "Kurcze, wiesz, mi to się marzy sfotografowanie w końcu kogoś w wodzie", a ona na to: "No to dawaj!" i hyc do Odry :) pływała w tej rzece z dobre pół godziny, całe szczęście, że nie było zimno, to był chyba koniec wiosny/początek lata. W każdym razie wspominam tą sytuację do dziś, zrobiłyśmy wtedy świetne ujęcia, jedne z moich ulubionych. Czasami takie spontany wychodzą lepiej niż sesja zaplanowana od a do z, dlatego bardzo cenię ludzi, którzy są otwarci na tego typu rzeczy.
Dlaczego akurat portrety, a nie, np. fotografia reportażowa albo koncertowa?
Portret mi się po prostu najbardziej spodobał, choć wcale nie jest prosty do wykonania, jak się większości wydaje. Uczyłam się podstaw fotografii właśnie na bazie portretów i autoportretów także, a przy okazji dawało to dobrą podstawę do pracy z ludźmi.
Dodatkowo zawsze fascynowała mnie kreacja, robienie czegoś z niczego. Fotografowanie w miejscu zastanym bez żadnej większej koncepcji wydawało mi się najzwyczajniej nudne, na co dziś patrzę zupełnie inaczej, ale to przyszło wraz z doświadczeniem. Reportaż mnie nigdy nie zainteresował na tyle, by się nim zająć na stałe, miałam z nim do czynienia choćby na studiach, ale nie odnalazłam dla siebie w tym miejsca.
A fotografia koncertowa, no cóż, jeśli idę na koncert to chcę chłonąć na maxa tą energię a nie stać pod sceną z aparatem ;).
Trochę już o tym rozmawiałyśmy: jak wygląda sytuacja profesjonalnych fotografów w Polsce? Wiem, że Twoje zdjęcia sprzedają się też za granicę na okładki książek na przykład, ale z Twojej perspektywy – jak to jest na naszym gruncie? I dlaczego nie rzuciłaś tego jeszcze w diabły
Żyjemy obecnie w czasach, w których kupno dobrego sprzętu nie jest już żadną przeszkodą, zewsząd zalewają nas zdjęcia, robi je już praktycznie każdy, czy to aparatem czy telefonem, świadczy o tym choćby popularność Instagrama, więc na dobrą sprawę każdy już jest fotografem. Rynek psują przede wszystkim ludzie, którzy właśnie nakupią sobie pierwszą lepszą lustrzankę i jak najszybciej chcą zarobić na swoich zdjęciach, robiąc np sesje ślubne za pół darmo albo za darmo, mimo braku jakiegokolwiek drygu w fotografii, o talencie nie wspominając. Potem ktoś słysząc cenę od profesjonalnego fotografa za swoje usługi i tak wybierze kolegę, który zrobi to taniej. Niestety w Polsce fotografia nie jest towarem pierwszej potrzeby, nie ma w naszym kraju takiego podejścia, że to jest praca jak każda inna, tak jak fryzjer, piekarz czy kierowca tira i że za usługi się płaci. Do tej pory panuje przeświadczenie, że to jedynie jakieś hobby a jak przychodzi do kwestii pieniędzy nagminne jest: "aha, to jak zdjęcia płatne to nie, dzięki". Stale spotykam się z ludźmi, którzy piszą do mnie z pytaniem o sesję a gdy mówię, że jest płatna to już nie odpisują :)
Mam wtedy ochotę dodać – jak mi zapłacisz rachunki za gaz i prąd, kupisz moim kotom jedzenie na cały miesiąc i ogólnie dasz mi na życie to mogę Ci zrobić te zdjęcia za free.
Konkurencja jest olbrzymia, miałam tego świadomość ale mimo to zdecydowałam się na życie z fotografii choć nie jest to łatwe. Ludzie robią wielkie oczy, kiedy mówię im, że nie robię sesji ślubnych, nie robię wesel ani tego typu rzeczy; pada wtedy klasyczne pytanie: "No to co robisz?" - wszystko inne :) ale głównie zajmuję się fotografią stockową tak jak wspomniałaś, która jest dedykowana pod rynek wydawniczy. Czy da się z tego wyżyć? Owszem. Nie jest to jednak praca dla ludzi, którzy oczekują finansowej stabilności, to wieczna sinusoida. Raz jest świetnie, raz gorzej a czasem kompletnie do dupy ale taka jest cena tego zawodu.
Co Cię motywuje w trudnych momentach?
Najbliżsi, zawsze. Mam z ich strony ogromne wsparcie, bez którego pewnie byłoby ciężko. Motywuję się także ja sama – w zawodzie freelancera wydaje się to być nieodzowne, tym bardziej jeśli jesteś sama sobie szefem i wszystko tak naprawdę zależy od Ciebie. To, ile pracy włożysz, będzie mieć przełożenie na całą resztę a łatwo o rozleniwienie, chwilowe odpuszczenie, odkładanie rzeczy na wieczne "potem", etc.
Jak byś opisała ludzi, których spotykasz na sesjach? Zdarza Ci się widzieć w nich coś o czym oni sami nie wiedzą o sobie, czego nie widzą?
W mojej pracy podstawą jest stworzenie na sesji takiej atmosfery, by ludzie czuli się swobodnie, umiejętna komunikacja jest tu najważniejsza, dlatego, że aparat momentalnie wychwytuje, kiedy coś nie gra. Przychodzą do mnie różni ludzie, w różnym wieku, z różnych środowisk; każdy z nich jest odrębną historią. Bardzo często najlepsze ujęcia wychodzą pod sam koniec sesji, kiedy modele są najbardziej wyluzowani i swobodni. Czy zdarza mi się w nich widzieć coś o czym sami nie wiedzą o sobie? Wydaje mi się, że zwracam uwagę na rzeczy, na które oni nie zwracają uwagi. Pamiętam dziewczynę, niezwykle atrakcyjną blondynkę, która fotografowałam parę ładnych lat temu, typ famme fatale, bardzo seksowna i pewna siebie. Stanęła przed obiektywem a ja po paru chwilach zauważyłam, że ma potwornie smutne oczy, jakąś melancholię w spojrzeniu. Patrząc na nią normalnie, nie przez aparat, nie było to w ogóle dostrzegalne. Powiedziałam jej o tym i cały charakter sesji momentalnie się zmienił. Modelka bardziej się wyluzowała, zdjęcia wyszły kompletnie inne niż zakładałyśmy. Zmyłyśmy ostry makijaż, zmieniłyśmy ubiór. Z wampa i demona seksu wyszła przepiękna, naturalna kobieta, która nie musiała na siłę udawać kogoś, kim tak naprawdę nie była. Świetne doświadczenie.
Zdarzają się różne sytuacje, czasem ludzie przychodzą tak naprawdę się wygadać niż na zdjęcia i ogromnie to cenię. Kiedy otwierają się bardziej przede mną, aparat łapie najlepsze "smaczki". A czasem dotarcie do kogoś, "otworzenie" go jest niezwykle trudne – to są dla mnie prawdziwe wyzwania.
Współpracujesz jeszcze czasem z Wojtkiem z Cambion Art? Kiedyś jawiliście mi się niczym bliźniaki duchowe:)
Wojtek jest moim długoletnim przyjacielem, bardzo bliską mi osobą, bratnią duszą :) Współpracujemy nadal, choć już nie tyle co kiedyś, zważywszy na ilość obowiązków, ale ogromnie cenię pracę z nim bo to świetny artysta a przy okazji wspaniały człowiek.
Opowiedz trochę o projekcie Zaćma Visual Studio.
Zaćma to stosunkowo nowa rzecz, którą wymyślili moi przyjaciele i zaprosili mnie do drużyny. Robimy teledyski i sesje zdjęciowe kapelom/muzykom, całą oprawę wizualną. Piszemy scenariusze, wymyślamy scenografie, robimy kostiumy, makijaże, kręcimy, fotografujemy, montujemy... Wszystko pod jednym szyldem. Mimo początków, projekt zaskakująco dobrze się przyjął i napływają co chwile nowe zlecenia, co bardzo nas cieszy. Pracujemy obecnie nad 4 nowymi klipami, w tym dla zespołu z Francji. Inne rzeczy są w toku i nie mogę o nich póki co mówić, ale niebawem wszystko będzie jasne :) Jesteśmy ogromnie podekscytowani a przede wszystkim łączy nas niesamowita energia do działania, taki twórczy ferment. Uwielbiam to uczucie! Niesamowicie kreatywna praca, zawsze o takiej marzyłam. A przy okazji, jako oddani fani muzyki, mamy możliwość pracować z fajnymi ludźmi, którzy ją tworzą.
Czy biorąc pod uwagę wszelkie przeciwności uważasz się za człowieka szczęśliwego? Czym jest Szczęście według Invi?
Bardzo! Mam pracę, którą kocham, jestem wolnym człowiekiem. Poniedziałki nie są dla mnie żadnym koszmarem, haha! Mam wspaniałych rodziców, którzy mnie wspierają, jestem od lat z tym samym, kochanym facetem, któremu ogromnie dużo zawdzięczam i który również pomaga mi stale w mojej pracy. Mam cudownych przyjaciół, z którymi pracuję i robię kreatywne rzeczy. Jestem względnie zdrowa, mam dach nad głową, dwa koty wdrapujące się na kolana. Nie potrzeba mi więcej :)
Żeby zawsze mi się chciało chcieć :)
... no i zdrowia :) Reszta w moich rękach.
Plus she's an extremely warm, sensitive, wise and talented girl. And she's stubborn!
We get back to our conversation after a short start at the Steffans's party at Liverpool – about photography people and goals:)
photo credit: http://www.artofinvi.com
Since I met you it's always been You and your camera. And we've known each other….well, not the whole life unfortunately but for quite long :) So first things first – who gave the weapon to your hands, who inspired you?
I took a gun myself, somewhere around 1st grade at high school :) The widely understood art has always been present at my home – photography in particular. My dad photographed a lot in the 80s, he developed films in his own home dark-room. My mum, who is a doctor, even graduated from some sort of a photo school (purely for her own pleasure) and she loves taking pictures so I guess my thing for photos cannot be an accident.
My adventure started simply by taking my mum's digital camera and playing with it. I liked it so much that I though I'd love to know more about it. Me and my then-boyfriend signed in to the youth culture house in Wroclaw where I took part in a basic photo workshop for a year. It was beautiful time, I learnt a lot there; mostly technical knowledge that I'd had no idea about before. The group of participants was small, we were posing for each other, we played with lights and then we would spend long hours in a dark room, processing reagents and developing films on our own. I have good memories of that year:)
And so it begun… :)
How would you say your style evolved? It's specific for sure
It evolved quite a lot since at the very beginning I didn't focus on what I wanted to so I would just take camera and photograph everything. Still, I've always been attracted to portraits and typical conceptual sessions bordering photography and graphics.
I've never liked street/reporter photos, it's completely not my cup of tea. I, of course, value the works of others, but I just do not fit in it. I've always been into creating my own worlds, somewhere in between dream and reality.
I go through various phases/fascinations; I keep developing myself – I read a lot, watch the works of others, I keep being inspired. I'm curious where it takes me in 10 years.
How do you choose the models for your photo-shootings if these are not done on commission? Do you have any persons you constantly work with? How do you create scenography and the very idea?
I like working with people who are not perfect, symmetric. I like interesting, specific faces, beautiful in a way that is not obvious. Taking photos of beauties is banal, it's hard to screw anything there. I have a group of people I've worked with for years and I value them a lot since they are trustworthy and our work is always a mutual pleasure. Since I've learnt a lot on auto portraits I do go back to them when I feel like it. I like working with my beloved one since he's the only one to always agree even to the most crazy ideas that come to my mind.
As to the very process of photo shooting – at first there is an idea, a general outline, something that inspired me – on the basis I do a initial draft of what I would like to get. The I go through the similar works of others, I get my inspiration, I write down everything that comes to my mind, I create a kind of a moodboard.
Sometimes I do none of the above, I just arrange it with the model, we do a brainstorm and take pictures. Every method is interesting, the outcome is always different, sometimes there is no outcome at all – it also happens but it's rare. Once I had everything written down and then during the session it turned out it was all shitty and it did not work out. So I do not cling to nay of the ideas I usually let it flow spontaneously, on the spur of the moment.
Do you particularly remember a model, or a shooting? Why?
Karolina is the first that came to my mind (I greet you warmly if you're reading this),who had a spontaneous bath in Odra river during our session. We were walking through the park and I told her „Damn, I dream of finally photographing someone in the water„ and she answered : „OK, let's do it” and she jumped into Odra :) She was swimming in the river for half an hour, luckily enough it was pretty warm, the beginning of spring/summer I guess. Anyway, I do remember this situation very well, we took great pictures then, one of my most favourite.
Sometimes the spontaneous things comes out better than the well-arranged one so I value the people who are open to that sort of thing.
Why did you choose portraits and not, say, concert or report photography?
Somehow portrait appealed to me more even though it's not as easy to make as some people think. I learnt the basis of photography basing on portraits as well as auto portraits and it also gave me a good opportunity of contact with people.
Additionally, I've always been fascinated by creation, doing somethig out of nothing. Taking pictures in an arranged place with no concept whatsoever seemed boring – today I see it differently but it came with experience. Report photos has never been my area even though I had contact with it during my studies, but it was not my things.
And the concert photography, well, when I go to the concert I prefer delving into the atmosphere in a maximum way and not standing in a pit with a camera :)
We spoke about it before a bit: what is the situation of professional photographers in Poland? I know you also sell your pix abroad, for book covers for example, but from your perspective – what's like in here? And what didn't you leave it all the hell up?
We are living in times when almost anyone may buy a camera and take pictures, we are flooded by them – Instagram popularity says something about it, so putting it bluntly everyone's a photographer.
The market is spoiled by people who buy their first camera and wanna make money on their pictures, e.g. by taking wedding pictures for half-free even though they have neither talent nor ability to do so.
Then the client goes to the pro who will give the normal price – and the client chooses to get it for worse quality but cheaper price. Unfortunately, in Poland photography is not a first need good, we do not have the approach that it's a job like any other, say, a baker or a hairdresser or a truck driver, and so it requires payment. There is this common approach it's a hobby and people don't want it if they have to pay for it.
I keep meeting people who ask me for photo-shooting, but when they learn the price they cease all contact :)In such situations I want to add – if you pay for my rent, gas and food for my cats I'll do that photo-shooting for free.
The competition is huge, I'd always known that and yet I decided to go for it. Still it's difficult.
People are always surprised when they learn I do not do weddings – then they ask – so what do you do? Well, everything else :) Can you make a living out of it? Yes. Still, it's not for the people who require financial stability it's a constant up and down. Sometimes it's shitty, sometimes great – that's the price that comes with the profession.
What motives you when it gets difficult?
The close people - always. Without their great support it would be extremely hard. I'm also motivated by myself – when you do freelancing it's a must – you're your own boss and everything depends on you. The amount of work you do will have its results, still it's easy to become lazy, procrastinate, etc.
How would you describe people you meet during photo shootings? Do you happen to see something in them they do not know about themselves?
At my work it's vital to create good atmosphere; without good communication it won't work since the camera „sees” every dissonance.
I work with different people with different background, every one is a walking history. Very often it is so that the best pictures are taken at the end of work when people are most relaxed.
Do I happen to see something in them they do not realize? I think I pay attention to thing they don't.
I remember a girl – an extremely attractive blond – I photographed a few years ago. She was a femme fatale type, very sexy and self-confident. She stood in front of my camera and I noticed she had extremely sad eyes, a somehow melancholic look. If it wasn't for the camera I wouldn't even notice it. I told her about it and the whole mood for the shooting changed completely. The model became more relaxed and the photos were totally different than we planned. We changed the strong make-up, clothes. A natural, beautiful woman emerged out of sex demon – she did not have to pretend someone she was not. Awesome experience.
Sometime people come to talk to me rather than to be photographed, i like it too. When they open up for me the camera gets it best. But sometimes getting to someone is really difficult – a real challenge.
Do you still happen to work with Wojtek of Cambion Art? You used to seem to me as soul-twins:)
Wojtek is my long term friend, very close person, a soul mate :) We still co-op but not as often as we used to, taking the amount of duties into consideration. But I'm always glad to work with him since he's both a great artist and a man.
Tell me a bit about Zaćma Visual Studio project.
Zaćma is a relatively new thing – it was my friends' idea and they invited me to work with them. We do music videos and photo shootings to bands/musicians – all the visual side. We write scripts invent scenography, we do costumes, make-ups, we shot, take pictures, we do production. All under one name.
Despite the odds at the beginning the project was well acclaimed and we keep getting new orders which I'm very happy of. Currently we're working on the 4 new vids, including one for the bands from France. The other things are on the go and I cannot talk about them too much, but soon these will be announced:) We are very excited and above all we have an exceptional energy that binds us, the creative ferment. I love the feeling! Extremely creative work I've dreamt of. And, by the way, as devoted music fans we have a chance to work with great people who make it.
Do you, considering the odds, find yourself to be a happy person? What is happiness according to Invi?
Very! I have a job that I love I'm a free person. Mondays are not a nightmare for me, haha! I have fantastic parents who support me, I've been with the same, loving, supporting man whom I owe so much for years. I have great friends who I work and do creative things with. I'm relatively healthy, have a place to sleep, two cats on my lap. I don't need more :)
What should I wish you for 2018 and in general?
That I would always have a drive to do things :)
... and health:) The rest is in my hands.
*****
Invi to człowiek-klucz – otwiera wszystkie dusze bez wyjątku. A do tego niesamowicie ciepła, mądra, wrażliwa no i utalentowana osoba. I bardzo wytrwała!Wracamy do rozmowy po krótkim wprowadzeniu u Steffana w Liverpoolu – o fotografii, ludziach i celach :)
Odkąd Cię znam jesteś Ty i aparat. Ale znamy się...no nie całe życie niestety ale sporo:) Więc po pierwsze – kto Ci dał broń do ręki, kto zainspirował?
Broń do ręki wzięłam sama jakoś w okolicach końca gimnazjum a pierwszą klasą liceum :) W moim domu szeroko pojęta sztuka była zawsze obecna, ale fotografia szczególnie. Mój tato w latach 80. dużo fotografował analogowo, sam wywoływał zdjęcia w domowej ciemni. Mama, która z wykształcenia jest lekarzem, ukończyła nawet jakąś szkołę fotografii (tak totalnie dla siebie, dla przyjemności) i też uwielbia robić zdjęcia także myślę, że moje zamiłowanie do tego medium nie jest do końca przypadkowe.
Moja przygoda zaczęła się po prostu od wzięcia któregoś dnia maminej cyfrówki do rąk i zabawy z nią. Tak mi się spodobało, że pomyślałam, że chciałabym wiedzieć więcej na ten temat. Zapisałam się wtedy z moim ówczesnym chłopakiem do młodzieżowego domu kultury we Wrocławiu, gdzie przez rok brałam udział w warsztatach podstaw fotografii analogowej i cyfrowej. Piękny czas, bardzo dużo stamtąd wyniosłam, przede wszystkim wiedzy technicznej, o której nie miałam wcześniej zielonego pojęcia. Grupa uczestników była mała, wzajemnie pozowaliśmy sobie do zdjęć, bawiliśmy się oświetleniem a potem długie godziny w ciemni, przelewanie odczynników i samodzielne wywoływanie. Bardzo dobrze wspominam tamten rok :)
No a potem to już się potoczyło dalej... ;)
Jak ewoluował Twój styl? Bo że jest specyficzny to na pewno
Ewoluował dość mocno, bo na początku kompletnie nie skupiałam się na tym, co chcę robić, po prostu brałam aparat i robiłam wszystko jak leci. Mimo to, zawsze ciągnęło mnie najbardziej w stronę portretów i typowo kreacyjnych/konceptualnych sesji na granicy fotografii i grafiki. Nigdy nie przepadałam za zdjęciami streetowymi/reporterskimi, to kompletnie nie moja bajka, doceniam oczywiście dokonania innych ale sama nie odnalazłam się w tym. Interesowało mnie bardziej kreowanie własnych światów, gdzieś na granicy jawy i snu. Był okres wsiąknięcia w stylistykę czysto gotycką, co miało dla mnie wtedy swój urok i nie wyobrażałam sobie bez tego moich zdjęć. Dziś podchodzę do tego zgoła inaczej i staram się budować nastrój na moich fotografiach niekoniecznie tylko przy użyciu modelki ubranej w gorset i spódnicę ;). Przestało mnie to mówiąc kolokwialnie jarać, miałam wrażenie, że robię stale to samo ujęcie, na którym zmieniają się tylko twarze. Ostatnio pokochałam pracę w miejskiej scenerii i bardziej naturalne ujęcia, mniej przestylizowane, więcej minimalizmu. Zaczynałam w wieku 17 lat, teraz mam 29, zmieniło się moje widzenie świata i ja sama się zmieniłam. To fascynujące, kiedy zdajesz sobie sprawę, jak bardzo zmienia się postrzeganie wszystkiego, co cię otacza, co ma również przełożenie na odbiór przez mój obiektyw. Przechodzę różne fazy/fascynacje ale przede wszystkim też stale się rozwijam – dużo czytam, oglądam pracę innych, inspiruję się nieustannie. Ciekawa jestem, gdzie mnie to zaprowadzi za kolejne 10 lat.
Jak wybierasz modeli do współpracy jeśli nie są to zdjęcia na zamówienie? Masz jakieś osoby z którymi współpracujesz na stałe? Jak powstaje scenografia do zdjęć i pomysł?
Lubię pracować z ludźmi, którzy niekoniecznie są perfekcyjni, idealnie symetryczni. Lubie twarze ciekawe, specyficzne, niekoniecznie dla każdego piękne. Fotografowanie piękności jest tak naprawdę banalne, bo ciężko jest coś spieprzyć. Mam grono osób, z którymi współpracuję od lat i cenię sobie te kontakty, ponieważ to zaufane osoby i zawsze obie strony są zadowolone z efektów naszej pracy. Z racji tego, że bardzo dużo nauczyłam się o fotografii za sprawą autoportretów wracam do nich, gdy najdzie mnie wena. Bardzo lubię pracować z moim ukochanym bo jest chyba jedyną osobą, który godzi się pokornie na każdy mój pomysł, nawet jeśli jest odjechany.
Jeśli chodzi o sam proces robienia sesji – wpierw powstaje pomysł, jakiś ogólny zarys, coś co mnie zainspirowało – na podstawie tego robię wstępny opis/szkic, co chciałabym uzyskać. Oglądam potem prace innych w podobnym klimacie, inspiruje się, zapisuje wszystko, co przyjdzie mi do głowy, tworzę coś na zasadzie moodboardu. A czasem nie robię nic powyższego, umawiam się z modelką i spontanicznie na miejscu robimy burzę mózgów i fotografujemy. Każda z tych metod jest inna i ciekawa, z każdej wychodzą inne rzeczy, bądź też nie wychodzą wcale – co również się zdarza, choć rzadziej. Miałam już sytuacje, gdy pomysł rozpisany był na czynniki pierwsze a podczas sesji okazało się, że większość z tych rzeczy nie gra do kupy. Dlatego nie trzymam się kurczowo swoich pomysłów/koncepcji, częściej daję temu wszystkiemu płynąć swobodnie, pod wpływem chwili.
Czy pamiętasz jakąś szczególną sesję, któregoś modela, który szczególnie zapadł Ci w pamięci? I dlaczego?
Pierwsza do głowy przyszła mi Karolina (pozdrawiam Cię bardzo, jeśli to przeczytasz), która spontanicznie podczas naszej sesji wykąpała się w Odrze. Przechodziłyśmy jakimś parkiem i mówię do niej: "Kurcze, wiesz, mi to się marzy sfotografowanie w końcu kogoś w wodzie", a ona na to: "No to dawaj!" i hyc do Odry :) pływała w tej rzece z dobre pół godziny, całe szczęście, że nie było zimno, to był chyba koniec wiosny/początek lata. W każdym razie wspominam tą sytuację do dziś, zrobiłyśmy wtedy świetne ujęcia, jedne z moich ulubionych. Czasami takie spontany wychodzą lepiej niż sesja zaplanowana od a do z, dlatego bardzo cenię ludzi, którzy są otwarci na tego typu rzeczy.
Dlaczego akurat portrety, a nie, np. fotografia reportażowa albo koncertowa?
Portret mi się po prostu najbardziej spodobał, choć wcale nie jest prosty do wykonania, jak się większości wydaje. Uczyłam się podstaw fotografii właśnie na bazie portretów i autoportretów także, a przy okazji dawało to dobrą podstawę do pracy z ludźmi.
Dodatkowo zawsze fascynowała mnie kreacja, robienie czegoś z niczego. Fotografowanie w miejscu zastanym bez żadnej większej koncepcji wydawało mi się najzwyczajniej nudne, na co dziś patrzę zupełnie inaczej, ale to przyszło wraz z doświadczeniem. Reportaż mnie nigdy nie zainteresował na tyle, by się nim zająć na stałe, miałam z nim do czynienia choćby na studiach, ale nie odnalazłam dla siebie w tym miejsca.
A fotografia koncertowa, no cóż, jeśli idę na koncert to chcę chłonąć na maxa tą energię a nie stać pod sceną z aparatem ;).
Trochę już o tym rozmawiałyśmy: jak wygląda sytuacja profesjonalnych fotografów w Polsce? Wiem, że Twoje zdjęcia sprzedają się też za granicę na okładki książek na przykład, ale z Twojej perspektywy – jak to jest na naszym gruncie? I dlaczego nie rzuciłaś tego jeszcze w diabły
Żyjemy obecnie w czasach, w których kupno dobrego sprzętu nie jest już żadną przeszkodą, zewsząd zalewają nas zdjęcia, robi je już praktycznie każdy, czy to aparatem czy telefonem, świadczy o tym choćby popularność Instagrama, więc na dobrą sprawę każdy już jest fotografem. Rynek psują przede wszystkim ludzie, którzy właśnie nakupią sobie pierwszą lepszą lustrzankę i jak najszybciej chcą zarobić na swoich zdjęciach, robiąc np sesje ślubne za pół darmo albo za darmo, mimo braku jakiegokolwiek drygu w fotografii, o talencie nie wspominając. Potem ktoś słysząc cenę od profesjonalnego fotografa za swoje usługi i tak wybierze kolegę, który zrobi to taniej. Niestety w Polsce fotografia nie jest towarem pierwszej potrzeby, nie ma w naszym kraju takiego podejścia, że to jest praca jak każda inna, tak jak fryzjer, piekarz czy kierowca tira i że za usługi się płaci. Do tej pory panuje przeświadczenie, że to jedynie jakieś hobby a jak przychodzi do kwestii pieniędzy nagminne jest: "aha, to jak zdjęcia płatne to nie, dzięki". Stale spotykam się z ludźmi, którzy piszą do mnie z pytaniem o sesję a gdy mówię, że jest płatna to już nie odpisują :)
Mam wtedy ochotę dodać – jak mi zapłacisz rachunki za gaz i prąd, kupisz moim kotom jedzenie na cały miesiąc i ogólnie dasz mi na życie to mogę Ci zrobić te zdjęcia za free.
Konkurencja jest olbrzymia, miałam tego świadomość ale mimo to zdecydowałam się na życie z fotografii choć nie jest to łatwe. Ludzie robią wielkie oczy, kiedy mówię im, że nie robię sesji ślubnych, nie robię wesel ani tego typu rzeczy; pada wtedy klasyczne pytanie: "No to co robisz?" - wszystko inne :) ale głównie zajmuję się fotografią stockową tak jak wspomniałaś, która jest dedykowana pod rynek wydawniczy. Czy da się z tego wyżyć? Owszem. Nie jest to jednak praca dla ludzi, którzy oczekują finansowej stabilności, to wieczna sinusoida. Raz jest świetnie, raz gorzej a czasem kompletnie do dupy ale taka jest cena tego zawodu.
Co Cię motywuje w trudnych momentach?
Najbliżsi, zawsze. Mam z ich strony ogromne wsparcie, bez którego pewnie byłoby ciężko. Motywuję się także ja sama – w zawodzie freelancera wydaje się to być nieodzowne, tym bardziej jeśli jesteś sama sobie szefem i wszystko tak naprawdę zależy od Ciebie. To, ile pracy włożysz, będzie mieć przełożenie na całą resztę a łatwo o rozleniwienie, chwilowe odpuszczenie, odkładanie rzeczy na wieczne "potem", etc.
Jak byś opisała ludzi, których spotykasz na sesjach? Zdarza Ci się widzieć w nich coś o czym oni sami nie wiedzą o sobie, czego nie widzą?
W mojej pracy podstawą jest stworzenie na sesji takiej atmosfery, by ludzie czuli się swobodnie, umiejętna komunikacja jest tu najważniejsza, dlatego, że aparat momentalnie wychwytuje, kiedy coś nie gra. Przychodzą do mnie różni ludzie, w różnym wieku, z różnych środowisk; każdy z nich jest odrębną historią. Bardzo często najlepsze ujęcia wychodzą pod sam koniec sesji, kiedy modele są najbardziej wyluzowani i swobodni. Czy zdarza mi się w nich widzieć coś o czym sami nie wiedzą o sobie? Wydaje mi się, że zwracam uwagę na rzeczy, na które oni nie zwracają uwagi. Pamiętam dziewczynę, niezwykle atrakcyjną blondynkę, która fotografowałam parę ładnych lat temu, typ famme fatale, bardzo seksowna i pewna siebie. Stanęła przed obiektywem a ja po paru chwilach zauważyłam, że ma potwornie smutne oczy, jakąś melancholię w spojrzeniu. Patrząc na nią normalnie, nie przez aparat, nie było to w ogóle dostrzegalne. Powiedziałam jej o tym i cały charakter sesji momentalnie się zmienił. Modelka bardziej się wyluzowała, zdjęcia wyszły kompletnie inne niż zakładałyśmy. Zmyłyśmy ostry makijaż, zmieniłyśmy ubiór. Z wampa i demona seksu wyszła przepiękna, naturalna kobieta, która nie musiała na siłę udawać kogoś, kim tak naprawdę nie była. Świetne doświadczenie.
Zdarzają się różne sytuacje, czasem ludzie przychodzą tak naprawdę się wygadać niż na zdjęcia i ogromnie to cenię. Kiedy otwierają się bardziej przede mną, aparat łapie najlepsze "smaczki". A czasem dotarcie do kogoś, "otworzenie" go jest niezwykle trudne – to są dla mnie prawdziwe wyzwania.
Współpracujesz jeszcze czasem z Wojtkiem z Cambion Art? Kiedyś jawiliście mi się niczym bliźniaki duchowe:)
Wojtek jest moim długoletnim przyjacielem, bardzo bliską mi osobą, bratnią duszą :) Współpracujemy nadal, choć już nie tyle co kiedyś, zważywszy na ilość obowiązków, ale ogromnie cenię pracę z nim bo to świetny artysta a przy okazji wspaniały człowiek.
Opowiedz trochę o projekcie Zaćma Visual Studio.
Zaćma to stosunkowo nowa rzecz, którą wymyślili moi przyjaciele i zaprosili mnie do drużyny. Robimy teledyski i sesje zdjęciowe kapelom/muzykom, całą oprawę wizualną. Piszemy scenariusze, wymyślamy scenografie, robimy kostiumy, makijaże, kręcimy, fotografujemy, montujemy... Wszystko pod jednym szyldem. Mimo początków, projekt zaskakująco dobrze się przyjął i napływają co chwile nowe zlecenia, co bardzo nas cieszy. Pracujemy obecnie nad 4 nowymi klipami, w tym dla zespołu z Francji. Inne rzeczy są w toku i nie mogę o nich póki co mówić, ale niebawem wszystko będzie jasne :) Jesteśmy ogromnie podekscytowani a przede wszystkim łączy nas niesamowita energia do działania, taki twórczy ferment. Uwielbiam to uczucie! Niesamowicie kreatywna praca, zawsze o takiej marzyłam. A przy okazji, jako oddani fani muzyki, mamy możliwość pracować z fajnymi ludźmi, którzy ją tworzą.
Czy biorąc pod uwagę wszelkie przeciwności uważasz się za człowieka szczęśliwego? Czym jest Szczęście według Invi?
Bardzo! Mam pracę, którą kocham, jestem wolnym człowiekiem. Poniedziałki nie są dla mnie żadnym koszmarem, haha! Mam wspaniałych rodziców, którzy mnie wspierają, jestem od lat z tym samym, kochanym facetem, któremu ogromnie dużo zawdzięczam i który również pomaga mi stale w mojej pracy. Mam cudownych przyjaciół, z którymi pracuję i robię kreatywne rzeczy. Jestem względnie zdrowa, mam dach nad głową, dwa koty wdrapujące się na kolana. Nie potrzeba mi więcej :)
Żeby zawsze mi się chciało chcieć :)
... no i zdrowia :) Reszta w moich rękach.
